2025-08-21

De dag van Jasper (14 augustus)

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Zaterdag 26 juli - ‘Een dagje Scheveningen is pure nostalgie’

Ik word wakker. Wakker word ik. Nu slaap ik eigenlijk nooit of te nimmer, al is het buiten nog zo donker en stil. Waar is de zon; zonnetje, waar ben je? Een Jasper… een echte Jasper leeft geheel voor de wetenschap, voor het kraakheldere brein, en heeft dus niets anders nodig. Slaap, pfft, daarbij past geen slaap, daarbij hoort het doen alsof. Emulatie van de doorsnee. Van de normaliteit. Terwijl ik toch een superman ben… die zichzelf terugvindt in een stil huis. Snik. Mijn gezin - vrouw, zoon en dochter - hebben mij vorig weekend verlaten voor een reis naar China, een lang afscheid, en ook nog eens tien dagen Nippon. Ik reis ze achterna tot in Shanghai, later, als de slaap me teveel op de hielen zit.

Jasmijn verdwijnt overigens helemaal uit zicht, heeft het bijltje erbij neergegooid omdat ze haar zin niet kreeg, niet de juiste vrijblijvende studie, te weinig henodisch, dus laat ze zich het komend jaar het hof maken door de smooth boys van China, Thailand en Vietnam. Ze is toch al volkomen over het paard getild, zoals ze op mij leunt met alles, mist zoals zovelen in haar generatie iets van stevigheid in haar lichaam, een ruggegraat, en is vanzelfsprekend net als de anderen ‘gek op reizen’ want wat kun je daar wel niet allemaal van leren, zeker tussen al die andere uitvreters aan het eind van een wereld die je niet tot je neemt, ja ja, slechts via het glas van een scherm en de exotische drankjes die hetzelfde zijn maar de helft kosten van thuis, dus heb ik de geldbuidel moeten trekken na een smekende blik. Goed voor de ontwikkeling, pa! Overuurtjes maken, Jaspertje factuurtje met alle bijbaantjes, dat zal mijn voorland zijn. Ik houd mijn hart vast voor wat die koters van me mij de komende jaren (en hoelang in totaal?) af gaan pingelen.

Voor mij is een paar weken als middelbare witte man alleen in de zomer inmiddels gewoon. Thuis, net als vroeger. Gewenning. Huilen in korte broek liggend op een FC Groningen-dekbedovertrek, je gezicht in het vochtige kussen, rondjes rennen tot de pijn in je voeten je alles doet vergeten, zelfs dat je Jasper bent en alles weet. Gewenning. Eerst nog doorzetten, de wetenschappelijke superman verbeelden door te werken aan klussen die veel concentratie vereisen… goed beschouwd toch nog niet zo heel veel, in absoluut zin dan, want de concentratie staat immer op standje laag. Je wilt de dag door zonder teveel inspanning en zonder dat er domheid tussen wringt, zo gaat het nu eenmaal wanneer de tijd groeven trekt in je smoel. Meer dan niets, zodat ik na de zomer toch nog echt aanspraak kan maken op ‘dat heb je toch mooi voor mekaar gebokst, Jasper!’

Grote plannen en nog grotere to-dolijst


Ik moet iedere dag denken aan het tekeningetje die ik ooit zag, en dat ging zo: een man die ik heel erg veel op mijzelf, Jasper, vind lijken zegt: ‘Altijd wanneer ik de aandrang voel om iets groots te doen, om iets waar te maken en iemand te worden waar rekening mee moet worden gehouden, ga ik stilletjes in een hoekje zitten en wacht ik tot het overtrekt.’ Zo voelt het niet bij mij.

De zomerweken voelen wel zo aan. Het gebouw is zo leeg als het hoofd van een student, maar volgens anderen die het kunnen weten staat er bizar veel op de agenda. Gelukkig worden er in Leiden vele onsamenhangende scenario’s geschreven, door clusters vergaderende witte mannen [red. managers] die nergens tijd voor zeggen te hebben, waardoor een steeds groter deel van die belangrijke taak aan de dure buitenwereld wordt uitbesteed. Echter, de mensen waarvoor ze het zeggen te doen hebben geen tijd om zich door al die meters broddelwerk te worstelen. Toch moet het gebeuren! Je pompt die shit rond en rond en alles groeit dicht, en het einde van het liedje is dat er niets verandert. Helemaal niets! Maar dat is dan ook de bedoeling; het enige doel is dat elke natte scheet van ons wordt geformaliseerd. Rapportje, formuliertje erop, protocolletje, klets, klats, met als enige doel om te laten zien dat grote roerganger Jaspertje en zijn onderaannemertjers onmisbaar zijn voor de organisatie. Jaha, zonder ons stort die hele rimram in elkaar, zo is het toch, niet dan? Jullie mogen slechts de soep afkoken op basis van de ingredienten die wij al hebben opgewarmd!

Zo zal ik op basis van het advies van de werkgroep Ubbink, en etterlijke aanvullende discussies met wetenschappelijk directeuren tijdens nachtelijke dineetjes, deze zomer een klap geven op het lijvige voorstel ‘Academia in Motion’ voor de promotie van wetenschappers binnen de faculteit. Ik verklap alvast: er verandert niets! Die hele beweging wordt, zoals gebruikelijk, door ons in goede banen geleid, aangevuurd door het ik-mag-jou-gevoel en de voor te trekken minderheidsgroepen (waartoe witte vrouwen zichzelf nog steeds rekenen, haha). Zoals het heurt! Ik heb mijn klapstoel al klaarstaan in de hal van het Gorlaeus om de motion gade te slaan. Lachen!

Waarom iedere faculteit overigens zijn eigen belangen zou moeten formaliseren in dure rapporten is ook mij een raadsel. Maar ja, afhameren, lekker toch!

Genoeg te doen


De zomer zit daarmee al behoorlijk vol, ondanks het gedegen voorwerk van Marcellus. Ook moeten we stappen zetten (note to myself: stappenteller aangeschaffen) om de kennisveiligheid op te krikken, met name rond communicatie. Ik rol dus uit de losse mouw even een campagne uit op de socials, verder in te koppen door de zeven vrouwtjes van de PR. Er moet ook een nieuw slidedeck (geen idee, ik herhaal maar wat) worden gemaakt voor mijn bezoek aan Taiwan eind augustus - ik ga niet alleen, een hele kudde collega’s vliegt mee, bijna de halve faculteit: f*ck de bezuinigingen, leve de investering. De positionering van het nationale bètadomein moet op papier voor de komende kabinetsformatie (ik ben genoemd, jaja) en ik wil vast ernstig nadenken over de belangrijkste speech van het jaar, de opening van het facultaire jaar op 2 september. Genoeg te doen dus. Ten slotte nog mijn hobby: ik wil mijn commentaar op een wetenschappelijk manuscript geven waar mijn promovendus al tijden op wacht. Maar dat is eigenlijk onbelangrijk!

Met Henk naar Scheveningen


Dus daarom doe ik vandaag maar even niets! Voorbereiding! Ik ontspan de hersenspieren, laat alles eens lekker hangen, en ga een verjaardag vieren. Niet alleen, daar ben ik niet zo van, maar samen met mijn favoriete neef gekke Henk, het zwarte schaap van de familie en in werkelijk alles mijn tegenbeeld, behalve in uiterlijk. Hij heeft de goedkoopste optie - een dag Scheveningen/Den Haag - als cadeau gekozen en vandaag wordt dat, na zeker twintig keer verzetten, eindelijk ingelost. Het is hem niet aan te rekenen, die gekte, want Henk is op Scheveningen geboren. Ik gelukkig niet, maar mijn genen bezitten daar wel een goed lopende parenclub. Deze bad- en havenplaats bezorgt ons een warme plek tussen onze benen.

Op de fiets naar het Muzee


Voor Henk arriveert koop ik een krat en ga nog even zwemmen. Om 1 uur staat die geweldige hufter voor de deur. Na koffie/thee met wat lekkers - zeker een pils of twee klokken wij ieder weg - springen we op de fiets richting Scheveningen. Muzee Scheveningen is ons doel, een museum dat geheel gewijd is aan dit treurige dorp, gehuisvest in de oude Gemeenteschool aan de Neptunusstraat. Zoals gebruikelijk is er geen hond, maar waarom zou je ook tijd spenderen in dit pand als je geen verjaardag viert? We nemen alle (teveel) tijd om de twee ruimtes eens goed te bekijken. De herinnering speelt een spel met me, want er lijkt teveel veranderd sinds ons laatste en enige bezoek van meer dan twintig jaar geleden. Zo zijn beide zalen opeens vrijwel leeg. Wel is er een hijgende vrijwilliger, een zekere Pronk, die de achternaam deelt met onze grootmoeder. We voelen ons verwant. Gezien zijn leeftijd, die zeker boven de 150 ligt gezien de staat van het lichaam, moet het inderdaad een generatiegenoot zijn geweest. En toch, die verwilderde ogen en afgetrokken kop: is het haar zelf niet? Oma?

Maar nee, op Scheveningen zijn er traditioneel maar een beperkt aantal familienamen. Hoeveel aanwijzingen wil je voor beperkte genenpoel? We vinden het museum eigenlijk maar een beetje een allegaartje, maar in de vier zalen van de museumwinkel ligt en hangt meer dan genoeg waar we erg van genieten. Natuurlijk koop ik niets; ik ben gekke Henkie niet!

Een fietstocht vol herinneringen


Wat doe je dan om de kosten te beteugelen? We maken een fietstocht door het dorp, waarbij we allerlei bekende plekjes aandoen. Uiteraard fietsen we langs de boulevard en de haven, langs Henks geboortehuis en het huis van onze grootouders. Een feest der herkenning. Helaas zijn beide huizen al lang geleden afgebroken, maar dat overkwam zelf Rembrandt van Rijn, dus wat boeit het? We fietsen terug naar ons eigen statige pand in de Hofstad, waar we de rest van de krat soldaat maken en bijschreeuwen in de tuin (mental note: excuses maken aan de buren voordat ik naar den Oost vertrek). Daarna gaan we eens lekker goedkoop Indisch eten. 

Heerlijk, tempo doeloe, scharnierende restauranthouders en de geur van verschraald vet; morgen lekker stinkende scheten. Voor ons allebei een favoriete bezigheid en in Den Haag is er volop keuze. Als toetje lopen we een rondje om Holland Spoor om naar de hoeren te kijken, waarna we opnieuw naar Scheveningen fietsen met een gezwollen zwelorgaan. Er gaat toch niets boven familie! Daar halen we ijs als het echte toetje en lopen we de pier op. Dat hebben we al decennia niet meer gedaan.

Verval blijft toch fascinerend, en het plotselinge besef doet ons beide oude mannen stilvallen, verdiept als we zijn in gedachten over eindigheid - ten minste, dat geldt voor mij, al is het ondanks mijn leeftijd nog teveel concept. Ik vraag me vooral af in hoeveel kranten mijn verscheiden zal worden uitgemeten - interne competitie met de berichtgeving over de overstap van Hester naar Delft. Dat kon altijd worden overtroffen. 

Zo op een zomeravond met veel mensen is zo’n bezoek aan de pier met een hard likkende gekke Henkie toch nog wel een leuk uitje. We genieten van de uitzichten. Daarna lopen we nog een stukje langs de boulevard en fietsen naar huis. Daar doen we eerst samen een ‘klusje’ - een traditie binnen de familie - en praten we nog wat verder onder het genot van de flessen sterkere drank die we vonden nadat de krat op was gegaan. We gaan door het laatste nieuws heen!

Kennelijk valt dat nieuws heel vroeg, want rond 23 uur is het wel mooi geweest. We zijn allebei dronken. Henk bivakkeert in de logeerkamer, maar gaat voor het slapengaan nog even een rondje om (naar HS, Henkie?) en terwijl het huis weer tot totale rust terugvalt, overdenk ik in bed mijn zonden. Er verandert veel in de wereld, maar een man alleen is ook maar een man alleen! Daar komt oorlog van, en andere narigheid, zoals altruisme en mededogen. 

Gelukkig maar dat er altijd familie is om je die horror te besparen